Verslag van het dialoogseminar in 2017
“Er is meer begrip ontstaan, elke dag heb ik iets nieuws geleerd, en na felle discussies ontmoetten we elkaar daarna weer als mensen en niet als vijanden.” Dit zei een Palestijnse deelnemer aan het einde van het 11-daagse dialoogseminar.
Veel deelnemers zeiden dat er iets in hen veranderd is, omdat ze nu mensen aan de andere kant kennen. Ze noemden het seminar een waardevolle, positieve ervaring die een rijkdom aan kennis en informatie heeft bracht. Een Joodse Israëli stelde dat deelnemers hier niet zijn om het conflict op te lossen, maar voor henzelf. Als hij de volgende keer een Palestijn ziet, ziet hij geen terrorist meer, zoals eerder altijd, maar zal hij nu aan zijn vrienden van het seminar denken. Een andere Joods Israëlische deelneemster noemde het seminar “een lichtpuntje in de duisternis”. Zij zei: “Het conflict is een enorme wond aan beide kanten. Het seminar is een zeer waardevolle ervaring, omdat het o.a de mogelijkheid geeft om over die wond te praten.”
Het seminar vond plaats van 3 tot 13 september 2017, in het dorp Droushia op Cyprus. Er waren 30 deelnemers, 15 vrouwen en 15 mannen, verdeeld over drie circumstantial groepen: 13 Joods Israëlische deelnemers, 9 Palestijnen uit de bezette Westelijke Jordaanoever (de ’67 Palestijnse groep) en 8 Palestijnen die in Israël wonen (de ’48 Palestijnse groep). Het organiserend comité bestond uit drie Nederlanders en zes Palestijnse en Israëlische oud-deelnemers.
Lees hier het verslag van het dialoogseminar 2017
De waarde van dialoog – voorbereiding seminar 2017
Bij de tweedaagse vergadering om het dialoogseminar van stichting COME voor te bereiden, begin ik met de vraag waarom we hier zijn. Ik zit met het comité, twee Nederlanders en een groepje van zes Palestijnse en Israëlische oud-deelnemers, in Beit Jalla, een voorstadje van Bethlehem – één van de weinige plekken waar iedereen kan komen en het dus mogelijk is elkaar te ontmoeten. “Om de hoop niet te verliezen”, is het antwoord van een van de Palestijnen. “Je leert heel veel tijdens het seminar en ik wil graag helpen om anderen die mogelijkheid ook te geven”, stelt een nieuw comitélid. Volgens een van de Israëli’s planten we de waarde van dialoog in de mentaliteit van mensen. “Verandering begint bij individuen. De regeringen zullen niet veranderen, het volk moet juist verandering eisen. Wij moeten mensen activeren om die verandering te eisen,” vult een Palestijnse uit Israël aan.
Zij stellen mij nu dezelfde vraag. Veel van wat ik vind is al gezegd door een van de anderen. Het belangrijkste voor mij is dat het een sprankje hoop is in een situatie die politiek uitzichtloos lijkt: voor Palestijnen duurt de bezetting in 2017 al 50 jaar en lijkt het uitzicht op een levensvatbare Palestijnse staat naast Israël steeds verder weg te komen. De bezetting heeft ook op Israëli’s negatieve effecten. Ze wonen inmiddels in een land dat antidemocratische wetten invoert en waar extreemrechtse politici dingen roepen die wij in Nederland aanzetten tot haat en geweld zouden noemen. Helaas zie en hoor ik dit om mij heen als ik in Israël ben. Ook tijdens de studiereis voor jonge Remonstranten (zie verderop in de LINK) die ik organiseerde en begeleidde voorafgaand aan de seminar-voorbereiding, horen we van verschillende Israëlische organisaties bezorgdheid over de situatie in Israël. Gelukkig zijn er diverse organisaties en individuen die aan beide kanten strijden voor een betere realiteit.
In de twee dagen dat het comité bijelkaar is, zetten we het programma voor het seminar in elkaar, bespreken we hoe zij de deelnemers gaan selecteren en voorbereiden en nemen we praktische punten door. De sfeer is goed, naast de serieuze gesprekken en het harde werken, lachen we ook veel met elkaar. Voor een succesvol seminar is een positieve sfeer binnen het comité van groot belang.
Deze zes jonge Palestijnen en Israëli’s hebben na hun ervaring van deelname aan het seminar ervoor gekozen om als comitélid betrokken te blijven. Na dit voorbereidingsweekend zullen zij nu deelnemers gaan werven en selecteren. Weer zullen 30 Israëli’s en Palestijnen (zowel uit de bezette gebieden als uit Israël) een unieke ervaring krijgen die hun blik zal verruimen, die hen verschillende perspectieven zal geven, die hen de mogelijkheid geeft naar ‘de vijand’ te luisteren en van hem of haar te leren, die misschien de loop van hun leven zal veranderen en die hen hoop zal geven op een betere toekomst in Israël en Palestina, zoals het de comitéleden hoop heeft gegeven.
De comitéleden zien het als dé kans om bruggen te bouwen. Zij stellen dat dit – gezien de starre politieke verhoudingen en de politieke onwil in de richting van verandering – de enige manier is: elkaar écht ontmoeten, met elkaar praten, van elkaar leren en terug thuis de kringen rondom hen beïnvloeden.
Met hun enthousiasme inspireren de comitéleden mij. In september zal het seminar op Cyprus weer plaatsvinden en ik kijk er nu al naar uit.
Maaike Hoffer, projectleider Stichting COME
Juni 2017