‘We zijn allemaal mensen’
‘Wat ik heb geleerd is dat we in de eerste plaats mensen zijn, dat is belangrijker dan elke vorm van nationaliteit of nationalisme’, stelt een van de deelnemers na afloop van het seminar. Het dialoogseminar vond van 5 t/m 14 september 2022 plaats in Droushia, Cyprus. Het is een bijzonder seminar omdat het voor het eerst in drie jaar weer kan plaatsvinden nadat het seminar twee keer is afgelast vanwege de coronapandemie. De groep was in vergelijking met andere jaren relatief klein. Vanwege corona en twee jaar geen seminar was het moeilijker om comitéleden én deelnemers te vinden.
Het seminar is goed verlopen. De spanning voor deelnemers loopt af en toe hoog op, ook in de evaluatie geven deelnemers aan dat ze gestreste momenten beleven. De opbouw van het programma – met ook ruimte voor ontspanning en persoonlijke gesprekken naast de groep sessies – geeft wat lucht.
De eerste twee dagen staan in het teken van persoonlijke kennismaking, met sessies als ice breaking, de hike, expectations en listening. De hike op de tweede ochtend loopt vanaf het hotel in Droushia naar het strand, zo’n 13 kilometer naar beneden. Tijdens de wandeling krijgen deelnemers opdrachten in duo’s en in groepjes. Onderling worden al voorzichtig grapjes gemaakt over kleine maar gevoelige dingen, ‘sorry this seat is occupied’ grapt een van de deelnemers. Dat soort kleine grapjes helpen bij het breken van het ijs.
Na de sessie fears and trust markeren de activiteiten history timeline en de map activity op de derde dag de overgang naar meer nationale en politieke onderwerpen. Deelnemers geven aan bang te zijn dat ze niet worden begrepen, dat ze beoordeeld worden als groep en niet als individu.
Daarna volgen dagen met diverse activiteiten waarin deelnemers hun politieke standpunten kunnen uiten en over verschillende onderwerpen met elkaar in discussie gaan. De inhoud van de gesprekken hangt af van wat de deelnemers er zelf in leggen. In de werkvorm Hot topics krijgen de deelnemers de kans om zelf onderwerpen te agenderen en in kleine groepjes met elkaar te bespreken. Het onderwerp mentaal welzijn is een gedeeld probleem. In zowel de Israëlische als Palestijnse samenleving is er nog weinig bewustzijn over het onderwerp.
In de evaluatie vertellen deelnemers wat de belangrijkste lessen zijn die ze mee naar huis nemen. Het persoonlijk contact met elkaar voert de boventoon. ‘The lesson I take home is that if one day there is peace it is through the people and not through governments.’ Ook het zien en voelen van elkaars pijn wordt genoemd en de mogelijkheid om elkaar in de ogen te kijken en soms harde vragen te stellen, zien deelnemers als waardevol. Deelnemers zijn van plan om de ervaringen uit het seminar te delen met vrienden en familie. Bijvoorbeeld de persoonlijke verhalen die ze gehoord hebben van elkaar, of over het narratief van de andere partij. In de evaluatie geven de deelnemers nog aan wat voor een impact dit soort seminars heeft. Ze voelden zich veilig om te praten en om een normale vriendschappelijke band op te bouwen met andere deelnemers. ‘It is a life changing seminar. It’s hard to have difficult emotions about the other side, but if you know people and deal with it, all of this seminar will be an eye opener’.
